Bescherming van persoonsgegevens in België

Of u nu online bankiert, winkelt of actief bent op sociale media: elke dag deelt u persoonlijke informatie.

Om te voorkomen dat die gegevens misbruikt worden, gelden in België en Europa strikte regels die uw privacy en persoonsgegevens beschermen.

In dit artikel ontdekt u wat precies onder persoonsgegevens valt, welke wetgeving van toepassing is, welke verplichtingen organisaties hebben en welke rechten u als burger kunt uitoefenen.

Wat zijn persoonsgegevens?

Persoonsgegevens zijn alle gegevens die u identificeren of identificeerbaar maken.

Voorbeelden:

• naam, adres, telefoonnummer of e-mailadres;
• financiële en medische gegevens;
• IP-adres en online gebruikersnamen;
• camerabeelden of foto’s;
• locatiegegevens.

Zelfs indirecte gegevens, zoals een combinatie van geboortedatum en postcode, kunnen leiden tot identificatie.

De wettelijke basis in België

GDPR / AVG

Sinds 25 mei 2018 geldt de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG/GDPR) in de hele EU. Deze wet bepaalt onder meer:

• gegevens moeten rechtmatig, transparant en eerlijk verwerkt worden;
• organisaties mogen alleen noodzakelijke gegevens verzamelen (dataminimalisatie);
• persoonsgegevens moeten veilig bewaard en beschermd worden (art. 32 GDPR);
• organisaties moeten aantonen dat ze de regels naleven (verantwoordingsplicht).

Belgische Wet van 30 juli 2018

België vulde de GDPR aan met de Wet van 30 juli 2018 betreffende de bescherming van natuurlijke personen met betrekking tot de verwerking van persoonsgegevens. Deze wet regelt de werking van de Gegevensbeschermingsautoriteit (GBA).

De Gegevensbeschermingsautoriteit (GBA)

De GBA is de Belgische toezichthouder op privacy en persoonsgegevens. Ze zorgt ervoor dat organisaties de GDPR en Belgische wet naleven.

Belangrijkste taken van de GBA:

• Informeren van burgers en organisaties.
• Adviseren bij nieuwe wetten en technologie.
• Controleren en klachten onderzoeken.
• Sanctioneren via waarschuwingen en boetes.

Iedere burger kan eenvoudig een klacht indienen bij de GBA.

Rechten van burgers onder de GDPR

De GDPR geeft u duidelijke rechten over uw gegevens:

• Recht op informatie - weten welke gegevens verzameld worden en waarom.
• Recht op inzage - een kopie opvragen van de gegevens die een organisatie van u verwerkt.
• Recht op rectificatie - foutieve of onvolledige gegevens laten corrigeren.
• Recht op wissing - gegevens laten verwijderen als ze niet langer nodig zijn of bij intrekking van toestemming.
• Recht op beperking - verwerking tijdelijk stopzetten in bepaalde situaties.
• Recht op overdraagbaarheid - gegevens in een bruikbaar formaat laten overdragen naar een andere aanbieder.
• Recht op bezwaar - u kunt zich altijd verzetten tegen direct marketing en soms tegen verwerking op basis van gerechtvaardigd belang.

Verplichtingen voor bedrijven

Bedrijven, overheden en organisaties die persoonsgegevens verwerken, moeten zich strikt houden aan de regels van de GDPR en de Belgische Wet van 30 juli 2018. Concreet betekent dit dat zij verplicht zijn om:

• Transparant te informeren;
• Beveiligingsmaatregelen te nemen;
• Datalekken tijdig te melden;
• Dataminimalisatie toe te passen;
• Duidelijke afspraken te maken met externe partners.

Worden deze verplichtingen niet nageleefd, dan riskeren bedrijven zware sancties. De boetes kunnen oplopen tot 20 miljoen euro of 4% van de wereldwijde jaaromzet.

Wat kunt u zelf doen om uw privacy te beschermen?

De wetgeving biedt u belangrijke waarborgen, maar u kunt ook zelf veel doen om uw persoonsgegevens beter te beveiligen:

• Gebruik sterke en unieke wachtwoorden;
• Activeer tweestapsverificatie (2FA);
• Beperk welke gegevens u online deelt;
• Verwijder ongebruikte accounts; 
• Wees alert voor phishing. 

Door deze eenvoudige stappen te combineren met de wettelijke bescherming, verkleint u de kans dat uw gegevens in verkeerde handen terechtkomen.