Buitenlandse adoptie in België: volledig stappenplan, regels en tips

Een kind adopteren uit het buitenland is een ingrijpende maar prachtige keuze.

U geeft een kind niet alleen een nieuwe thuis, maar ook de kans om op te groeien in een veilige, stabiele en liefdevolle omgeving.

Internationale adoptie is echter een complex en zorgvuldig gereguleerd traject. U moet rekening houden met zowel de Belgische wetgeving als de regels van het herkomstland.

Hier leest u stap voor stap hoe de adoptie van een buitenlands kind verloopt en welke verplichtingen, documenten en beslissingen u kunt verwachten.

Een complexe en tijdsintensieve procedure

Een kind adopteren uit het buitenland is een moedige en hartverwarmende keuze. U biedt een kind een nieuwe thuis en de kans op een veilige, stabiele toekomst

Internationale adoptie is echter een zorgvuldig gereguleerd traject dat vaak meerdere jaren duurt en veel geduld vergt. Omdat meerdere landen en instanties betrokken zijn, moeten de regels van zowel België als het herkomstland nauwkeurig gevolgd worden.

België volgt bovendien het Haags Adoptieverdrag (1993), dat waarborgen oplegt om misbruik te voorkomen. Eerst moet worden aangetoond dat er geen geschikte opvangmogelijkheden zijn in het herkomstland.

Door deze grondige aanpak is de procedure betrouwbaar en in het belang van het kind, maar duurt ze in de praktijk vaak vier tot zes jaar.

De buitenlandse adoptieprocedure

 1.  Aanmelding bij de bevoegde autoriteit

De eerste stap is een aanmelding bij de bevoegde autoriteit:

• In Vlaanderen is dat het Vlaams Centrum voor Adoptie (VCA).
• In Wallonië de Autorité Centrale Communautaire.

Bij de aanmelding geeft u aan dat u een kind uit het buitenland wilt adopteren. Uw profiel (leeftijd, burgerlijke staat, gezinssituatie) wordt gescreend en u krijgt informatie over de landen waarvoor u in aanmerking komt.

 2.  Voorbereidingscursus

Na de aanmelding volgt een verplichte voorbereidingscursus.

Tijdens deze sessies leert u meer over:

• de juridische en administratieve stappen van een internationale adoptie,
• de impact op het kind en het gezin,
• culturele en emotionele uitdagingen,
• hechting en opvoedingsvragen.

Na afloop krijgt u een bewijs van aanwezigheid, dat nodig is voor de volgende stap.

 3.  Geschiktheidsvonnis van de familierechtbank

Met het attest van aanwezigheid vraagt u een geschiktheidsvonnis aan bij de familierechtbank.

• De rechter laat een maatschappelijk onderzoek uitvoeren: er wordt gekeken naar uw financiële stabiliteit, opvoedingscapaciteiten, motivatie en gezinssituatie.
• Na dit onderzoek beslist de rechter of u geschikt bent om een buitenlands kind te adopteren.

Een positief vonnis is vier jaar geldig en kan in uitzonderlijke gevallen met twee jaar verlengd worden. Dit vonnis vormt de basis voor het zoeken naar een adoptiekind.

 4.  Begeleiding door een erkende adoptiedienst

Na het geschiktheidsvonnis wordt uw dossier doorgestuurd naar een erkende adoptiedienst.

Deze dienst begeleidt u bij:

• het zoeken naar een passend adoptiekind,
• de communicatie met het herkomstland,
• de voorbereiding op de eerste ontmoeting,
• de begeleiding tijdens en na de adoptie.

 5.  Adoptiebeslissing in het land van herkomst

Het herkomstland voert zijn eigen procedure uit, die kan bestaan uit:

• een gerechtelijke beslissing (adoptievonnis) of
• een administratieve adoptieakte.

Volgens het principe van subsidiariteit moet eerst worden aangetoond dat er in het herkomstland geen geschikte opvangmogelijkheden zijn (bijvoorbeeld binnen de familie of via pleegzorg). Pas daarna kan de adoptie internationaal worden toegestaan.

 6.  Legalisatie en erkenning in België

De buitenlandse adoptiebeslissing moet in België officieel worden erkend:

• De Federale Centrale Autoriteit controleert de legaliteit van de adoptiebeslissing en alle documenten (zoals de geboorteakte).
• Documenten moeten gelegaliseerd zijn (bijvoorbeeld via diplomatieke post of apostille).
• Na erkenning wordt de adoptie officieel erkend in België en kan het kind naar België reizen.

 7.  Inschrijving bij de gemeente

Zodra u de nodige documenten hebt ontvangen, schrijft u uw kind in bij de gemeente van uw woonplaats.

• De gemeente maakt een akte van adoptie en, indien nodig, een akte van geboorte op.
• De gegevens van het kind (naam, ouders, nationaliteit) worden aangepast in de burgerlijke stand en het bevolkingsregister.

Vanaf dat moment is de adoptie volledig erkend en juridisch definitief.