Akte van een levenloos kind in België

Het verlies van een baby tijdens de zwangerschap of kort na de geboorte is een bijzonder ingrijpende ervaring. Naast het emotionele verdriet moeten ouders vaak ook praktische stappen zetten.

De Belgische wetgeving voorziet een specifieke regeling om het overlijden van een ongeboren kind officieel te registreren, zodat er een akte van een levenloos kind kan worden opgesteld.

Welke procedure gevolgd wordt, hangt af van de zwangerschapsduur. Hieronder leest u wat de wet bepaalt, wat de gevolgen zijn en welke keuzes u als ouder kunt maken.

Wat is een akte van een levenloos kind?

Een akte van een levenloos kind is een officiële registratie in de registers van de burgerlijke stand.

Ze wordt opgesteld wanneer een kind overleden is voor of tijdens de geboorte, en is een belangrijk document voor de ouders.

• De akte heeft geen juridische gevolgen zoals erfrecht of rechtspersoonlijkheid.
• Ze dient vooral als erkenning van het kind en kan ouders helpen in het rouwproces.
• U kunt in de akte een voornaam laten opnemen. Een familienaam is niet verplicht.

Zwangerschapsduur: de bepalende factor

De procedure die gevolgd wordt, hangt volledig af van de zwangerschapsduur.

De wet onderscheidt drie situaties: meer dan 180 dagen, tussen 140 en 179 dagen en minder dan 140 dagen.

 1.  Zwangerschapsduur van minstens 180 dagen

Wanneer de zwangerschap minstens 180 dagen heeft geduurd (ongeveer 26 weken):

• De aangifte is verplicht.
• De ouders of de begrafenisondernemer moeten de aangifte doen bij de burgerlijke stand van de plaats waar het overlijden plaatsvond.
• Er moet een medisch attest worden voorgelegd waarin de zwangerschapsduur en het overlijden bevestigd worden.
• De ambtenaar van de burgerlijke stand maakt een akte van een levenloos kind op.

Belangrijk: deze akte vervangt de klassieke overlijdensakte en wordt altijd opgesteld.

 2.  Zwangerschapsduur tussen 140 en 179 dagen

Bij een zwangerschapsduur van 140 tot 179 dagen (ongeveer 20 tot 25 weken) is de aangifte niet verplicht, maar wel mogelijk.

• De moeder kan de aangifte doen.
• Ook de vader of meemoeder kan dit, mits zij gehuwd zijn met de moeder of het kind prenataal hebben erkend.
• Is er geen huwelijk of erkenning, dan is de toestemming van de moeder vereist.
• Er moet opnieuw een medisch attest worden voorgelegd.

Dit geeft ouders de kans om hun kind te laten erkennen en een naam te geven, ook al is de zwangerschap korter.

 3.  Zwangerschapsduur van minder dan 140 dagen

Wanneer de zwangerschap korter duurde dan 140 dagen (ongeveer 20 weken):

• Er kan geen wettelijke aangifte gebeuren.
• Er wordt geen akte van een levenloos kind opgemaakt en het kind krijgt geen officiële naam.

Toch kunnen ouders vaak bij het ziekenhuis een symbolisch aandenken krijgen, zoals een voetafdruk of een herdenkingscertificaat.

Dit kan helpen om het verlies op een persoonlijke manier te verwerken.

Rechten en gevolgen

Een ongeboren kind heeft geen rechtspersoonlijkheid.

Dat betekent dat het kind geen drager van rechten en plichten is, en ook niet kan erven of begunstigde kan zijn van een schenking.

De akte van een levenloos kind is vooral een erkenning van het bestaan van het kind.

Voor veel ouders is dit een belangrijke stap in het rouwproces, en een manier om hun kind een plaats te geven in de familiegeschiedenis.

Begraving of crematie

Ouders hebben altijd het recht om hun kind te laten begraven of cremeren, ongeacht de zwangerschapsduur.

• Sommige gemeenten voorzien een speciale strooiweide of een gedenkplaats voor sterrenkindjes.
• Informeer bij uw gemeente of begrafenisondernemer naar de mogelijkheden.
• Ook ziekenhuizen werken vaak samen met lokale begraafplaatsen om een waardig afscheid te organiseren.