Drugs achter het stuur: wat zegt de Belgische wet en wat riskeert u?

Rijden onder invloed van drugs is in België absoluut verboden en de gevolgen zijn zwaar.

De wet hanteert een nultolerantiebeleid: zelfs een kleine hoeveelheid verboden stoffen in uw lichaam volstaat om strafbaar te zijn.

In dit artikel leest u hoe de wet in elkaar zit, hoe controles verlopen en welke sancties u kunt verwachten.

Waarom drugs achter het stuur zo gevaarlijk zijn

Drugs beïnvloeden rechtstreeks uw rijvaardigheid.

Ze vertragen uw reactiesnelheid, verminderen uw concentratie en verstoren uw inschattingsvermogen. Afstanden lijken korter of langer dan ze in werkelijkheid zijn, en uw vermogen om onverwachte situaties op te vangen neemt sterk af.

Sommige drugs geven bovendien een vals gevoel van zelfvertrouwen, waardoor bestuurders risicovoller gaan rijden.

De gevolgen zijn vaak veel ernstiger dan men denkt. Eén seconde vertraging in uw reactie kan het verschil betekenen tussen veilig thuiskomen en een zwaar ongeval met letsel of zelfs dodelijke afloop. 

Artikel 37bis Wegverkeerswet: nultolerantie in de praktijk

De Wegverkeerswet is duidelijk: rijden onder invloed van drugs is absoluut verboden.

Artikel 37bis van de Wegverkeerswet bepaalt dat u op geen enkel moment onder invloed mag zijn van bepaalde stoffen wanneer u een voertuig of rijdier bestuurt op een openbare plaats. Dit geldt ook als u een bestuurder begeleidt met het oog op scholing.

Daarnaast is niet alleen het gebruik strafbaar. U overtreedt de wet ook wanneer u:

• iemand aanzet of uitdaagt om te rijden onder invloed van drugs;
• een voertuig toevertrouwt aan iemand die tekenen van intoxicatie vertoont.

Welke stoffen zijn verboden?

Het nultolerantiebeleid geldt voor de aanwezigheid van specifieke stoffen in uw lichaam.

Zodra een analyse aantoont dat u één van deze stoffen gebruikt heeft, bent u strafbaar:

• THC (cannabis)
• Amfetamine (speed)
• MDMA (XTC)
• Morfine of 6-acetylmorfine (heroïne)
• Cocaïne of benzoylecgonine (cocaïne)

Dit verbod geldt niet alleen voor bestuurders van auto’s. Ook wanneer u met een motor, bromfiets, fiets of zelfs een paard rijdt, valt u onder deze regels.

Wanneer kunt u gecontroleerd worden?

De politie mag u onderwerpen aan een drugstest in de volgende situaties:

• U bestuurt een voertuig of een rijdier, of u begeleidt een bestuurder tijdens scholing op de openbare weg.
• U staat op het punt om te rijden of iemand te begeleiden, en er is een vermoeden dat u onder invloed bent.
• U bent betrokken bij een verkeersongeval als vermoedelijke dader of heeft het ongeval mede veroorzaakt, zelfs als u zelf slachtoffer bent.

Hoe verloopt een drugscontrole?

 1.  Checklist op uiterlijke tekenen

De politie gebruikt een gestandaardiseerde checklist met criteria zoals:

• Pupillen
• Spraak
• Evenwicht
• Gedrag
• Geur van drugs
• Aanwezigheid van gebruikersmateriaal

Bij minstens drie positieve tekenen volgt een speekseltest.

Bent u betrokken als dader bij een verkeersongeval, dan voert de politie altijd een speekseltest uit.

 2.  Speekseltest

Een speekseltest is een snelle controle die de politie gebruikt om recent drugsgebruik op te sporen. Met een wattenstaafje wordt speeksel uit uw mond genomen. Het testapparaat toont binnen enkele minuten of er sporen zijn van verboden stoffen

Als de speekseltest positief is, volgt er onmiddellijk een rijverbod van twaalf uur.

In de meeste gevallen beslist de procureur des Konings ook om uw rijbewijs voor vijftien dagen in te trekken.

Uw voertuig wordt dan op een veilige plaats achtergelaten of, indien nodig, weggesleept. Heeft u iemand bij u met een geldig rijbewijs die niet onder invloed is, dan mag die persoon het voertuig verder besturen.

U krijgt uw rijbewijs pas terug nadat u opnieuw negatief test en moet het persoonlijk ophalen bij de politie die het document heeft ingehouden.

 3.  Speekselanalyse & bloedproef

Na een positieve speekseltest volgt een speekselanalyse in een erkend labo. Dit is het juridisch bewijs.

Kan er geen speekseltest plaatsvinden? Dan volgt een bloedproef.

Let op! Weigert u de speekseltest, speekselanalyse of bloedproef uit te voeren, dan wordt dit automatisch gezien als een positieve test.

Welke sancties riskeert u bij drugs in het verkeer?

Wordt u in het verkeer betrapt onder invloed van drugs, dan volgt er altijd een dagvaarding voor de politierechtbank. 

U kunt de volgende sancties opgelegd krijgen:

• Geldboete: van € 200 tot € 2.000, te vermeerderen met opdeciemen.
• Verval van het recht tot sturen (rijverbod).
• Immobilisatie van het betrokken voertuig
• Voorwaarden voor herstel van het rijbewijs: de rechter kan opleggen dat u slaagt voor één of meerdere proeven, zoals het theoretisch examen, het praktisch examen een geneeskundig onderzoek en/of een psychologisch onderzoek.
• Wanneer de overtreding wordt vastgesteld, zijn de kosten voor de speekselanalyse of bloedproef en het bijhorende laboratoriumonderzoek voor uw rekening.