Het vredegerecht

Wanneer u als burger geconfronteerd wordt met een juridisch conflict van alledaagse aard, is het vredegerecht vaak het eerste aanspreekpunt. Deze laagdrempelige en toegankelijke rechtbank biedt snelle en efficiënte oplossingen voor geschillen tussen particulieren.
In dit artikel ontdekt u hoe het vredegerecht functioneert, welke zaken het behandelt en welke rechtsmiddelen er zijn tegen een uitspraak.


Wat is het vredegerecht?

Het vredegerecht is de rechtbank die het dichtst bij de burger staat en is belast met de beslechting van kleine burgerlijke geschillen. Dit kunnen zaken zijn zoals burenruzies, huurproblemen, eigendomskwesties of zelfs de bescherming van kwetsbare personen.


Structuur en werking

België is opgedeeld in 187 gerechtelijke kantons, elk met een eigen vredegerecht. Dit betekent dat er in het hele land 187 vredegerechten zijn, elk bevoegd voor de zaken in hun respectieve kanton. 

Elk vredegerecht wordt geleid door een vrederechter, die als enige magistraat in deze rechtbank zetelt. De vrederechter heeft niet alleen een juridische, maar ook een bemiddelende rol en probeert vaak eerst partijen tot een minnelijke schikking te bewegen. Als dit niet lukt, wordt een vonnis geveld. Door de kleinschaligheid van het vredegerecht kunnen zaken doorgaans sneller worden afgehandeld dan bij andere rechtbanken.

Bevoegdheden van het vredegerecht

De vrederechter behandelt een breed scala aan burgerlijke geschillen.

De bevoegdheden van het vredegerecht zijn onderverdeeld in drie categorieën:

 1.  Algemene bevoegdheid

De vrederechter is bevoegd voor alle burgerlijke vorderingen met een waarde tot en met € 5.000, tenzij de wet anders bepaalt. Dit betekent dat elke rechtszaak met een financiële inzet onder dit bedrag in principe door het vredegerecht wordt behandeld, tenzij het een specifieke rechtbank vereist.

 2.  Bijzondere bevoegdheid

Naast zijn algemene bevoegdheid behandelt de vrederechter ook bepaalde geschillen ongeacht het bedrag van de vordering. Dit geldt bijvoorbeeld voor huurconflicten en mede-eigendomszaken.

Zijn bevoegdheid in deze materies is gebaseerd op de aard van het geschil, waardoor hij een gespecialiseerde rechter blijft voor domeinen waarin zijn expertise cruciaal is.

 3.  Uitsluitende bevoegdheid

Een uitsluitende bevoegdheid betekent dat enkel het vredegerecht zich over bepaalde rechtszaken kan buigen en dat geen enkele andere rechtbank hierin tussenkomt. Dit is van belang om de uniformiteit en consistentie in bepaalde juridische materies te garanderen.

Het onderscheid tussen een uitsluitende en een bijzondere bevoegdheid ligt in de mogelijkheid van andere rechtbanken om een zaak te behandelen. Bij een bijzondere bevoegdheid kan de vrederechter specifieke zaken behandelen, maar kunnen deze soms ook door andere instanties worden beoordeeld, afhankelijk van het bedrag of de complexiteit van de zaak. Bij een uitsluitende bevoegdheid is de vrederechter de enige bevoegde instantie, ongeacht de omstandigheden van de zaak. 


Wat als u het niet eens bent met een uitspraak van de vrederechter?

Indien u zich niet kunt vinden in het vonnis van de vrederechter, zijn er verschillende rechtsmiddelen om hiertegen in te gaan.

 1.  Hoger beroep

Indien de waarde van het geschil hoger is dan € 2.000, kan de benadeelde partij binnen één maand na betekening van het vonnis beroep aantekenen. Dit betekent dat de zaak opnieuw wordt behandeld, ditmaal door de rechtbank van eerste aanleg.

In hoger beroep worden niet alleen de argumenten van beide partijen opnieuw onderzocht, maar kan ook nieuw bewijsmateriaal worden aangevoerd, mits dit relevant is voor de zaak. 

 2.  Verzet

Was u afwezig op de zitting en bent u bij verstek veroordeeld? Dan kunt u binnen één maand na de betekening van het vonnis verzet aantekenen.

Dit rechtsmiddel biedt u de mogelijkheid om uw zaak opnieuw te laten behandelen door dezelfde rechter, zodat u alsnog uw argumenten kunt aanvoeren en bewijsmateriaal kunt overleggen. Dit kan van cruciaal belang zijn wanneer u bijvoorbeeld om geldige redenen niet aanwezig kon zijn op de eerste zitting of wanneer er nieuwe relevante informatie beschikbaar is die uw zaak kan beïnvloeden.

 3.  Cassatieberoep

Indien u van mening bent dat er een juridische fout is gemaakt in de interpretatie van de wet, kunt u binnen drie maanden cassatieberoep instellen bij het Hof van Cassatie. Dit hof onderzoekt niet de feiten, maar controleert uitsluitend of de wet correct werd toegepast. Cassatieberoep kan bijvoorbeeld worden ingesteld bij een verkeerde interpretatie of toepassing van de wet of procedurefouten.

Het Hof van Cassatie kan een uitspraak nietig verklaren wanneer er een fundamentele juridische fout is gemaakt en, indien nodig, de zaak doorverwijzen naar een andere rechtbank voor herziening.

    De informatie via evocaat.be verstrekt is geen juridisch advies over specifieke juridische problemen. Evocaat.be is niet verantwoordelijk of aansprakelijk voor enige schade die veroorzaakt wordt door gebruik van deze informatie. Voor persoonlijk juridisch advies dient u een advocaat te contacteren.

    Laatst gewijzigd
    30/01/2025
    Geschreven door
    Thema's
    Regio
    Posts op evocaat.be
    Wetboekartikelen
    Gerechtelijk Wetboek - Art. 590
    Gerechtelijk Wetboek - Art. 591
    Gerechtelijk Wetboek - Art. 592
    Print dit artikel

    Vind een advocaat binnen dit thema

    Wanneer u als burger geconfronteerd wordt met een juridisch conflict van alledaagse aard, is het vredegerecht vaak het eerste aanspreekpunt. Deze laagdrempelige en toegankelijke rechtbank biedt snelle en efficiënte oplossingen voor geschillen tussen particulieren.
    In dit artikel ontdekt u hoe het vredegerecht functioneert, welke zaken het behandelt en welke rechtsmiddelen er zijn tegen een uitspraak.


    Wat is het vredegerecht?

    Het vredegerecht is de rechtbank die het dichtst bij de burger staat en is belast met de beslechting van kleine burgerlijke geschillen. Dit kunnen zaken zijn zoals burenruzies, huurproblemen, eigendomskwesties of zelfs de bescherming van kwetsbare personen.


    Structuur en werking

    België is opgedeeld in 187 gerechtelijke kantons, elk met een eigen vredegerecht. Dit betekent dat er in het hele land 187 vredegerechten zijn, elk bevoegd voor de zaken in hun respectieve kanton. 

    Elk vredegerecht wordt geleid door een vrederechter, die als enige magistraat in deze rechtbank zetelt. De vrederechter heeft niet alleen een juridische, maar ook een bemiddelende rol en probeert vaak eerst partijen tot een minnelijke schikking te bewegen. Als dit niet lukt, wordt een vonnis geveld. Door de kleinschaligheid van het vredegerecht kunnen zaken doorgaans sneller worden afgehandeld dan bij andere rechtbanken.

    Bevoegdheden van het vredegerecht

    De vrederechter behandelt een breed scala aan burgerlijke geschillen.

    De bevoegdheden van het vredegerecht zijn onderverdeeld in drie categorieën:

     1.  Algemene bevoegdheid

    De vrederechter is bevoegd voor alle burgerlijke vorderingen met een waarde tot en met € 5.000, tenzij de wet anders bepaalt. Dit betekent dat elke rechtszaak met een financiële inzet onder dit bedrag in principe door het vredegerecht wordt behandeld, tenzij het een specifieke rechtbank vereist.

     2.  Bijzondere bevoegdheid

    Naast zijn algemene bevoegdheid behandelt de vrederechter ook bepaalde geschillen ongeacht het bedrag van de vordering. Dit geldt bijvoorbeeld voor huurconflicten en mede-eigendomszaken.

    Zijn bevoegdheid in deze materies is gebaseerd op de aard van het geschil, waardoor hij een gespecialiseerde rechter blijft voor domeinen waarin zijn expertise cruciaal is.

     3.  Uitsluitende bevoegdheid

    Een uitsluitende bevoegdheid betekent dat enkel het vredegerecht zich over bepaalde rechtszaken kan buigen en dat geen enkele andere rechtbank hierin tussenkomt. Dit is van belang om de uniformiteit en consistentie in bepaalde juridische materies te garanderen.

    Het onderscheid tussen een uitsluitende en een bijzondere bevoegdheid ligt in de mogelijkheid van andere rechtbanken om een zaak te behandelen. Bij een bijzondere bevoegdheid kan de vrederechter specifieke zaken behandelen, maar kunnen deze soms ook door andere instanties worden beoordeeld, afhankelijk van het bedrag of de complexiteit van de zaak. Bij een uitsluitende bevoegdheid is de vrederechter de enige bevoegde instantie, ongeacht de omstandigheden van de zaak. 


    Wat als u het niet eens bent met een uitspraak van de vrederechter?

    Indien u zich niet kunt vinden in het vonnis van de vrederechter, zijn er verschillende rechtsmiddelen om hiertegen in te gaan.

     1.  Hoger beroep

    Indien de waarde van het geschil hoger is dan € 2.000, kan de benadeelde partij binnen één maand na betekening van het vonnis beroep aantekenen. Dit betekent dat de zaak opnieuw wordt behandeld, ditmaal door de rechtbank van eerste aanleg.

    In hoger beroep worden niet alleen de argumenten van beide partijen opnieuw onderzocht, maar kan ook nieuw bewijsmateriaal worden aangevoerd, mits dit relevant is voor de zaak. 

     2.  Verzet

    Was u afwezig op de zitting en bent u bij verstek veroordeeld? Dan kunt u binnen één maand na de betekening van het vonnis verzet aantekenen.

    Dit rechtsmiddel biedt u de mogelijkheid om uw zaak opnieuw te laten behandelen door dezelfde rechter, zodat u alsnog uw argumenten kunt aanvoeren en bewijsmateriaal kunt overleggen. Dit kan van cruciaal belang zijn wanneer u bijvoorbeeld om geldige redenen niet aanwezig kon zijn op de eerste zitting of wanneer er nieuwe relevante informatie beschikbaar is die uw zaak kan beïnvloeden.

     3.  Cassatieberoep

    Indien u van mening bent dat er een juridische fout is gemaakt in de interpretatie van de wet, kunt u binnen drie maanden cassatieberoep instellen bij het Hof van Cassatie. Dit hof onderzoekt niet de feiten, maar controleert uitsluitend of de wet correct werd toegepast. Cassatieberoep kan bijvoorbeeld worden ingesteld bij een verkeerde interpretatie of toepassing van de wet of procedurefouten.

    Het Hof van Cassatie kan een uitspraak nietig verklaren wanneer er een fundamentele juridische fout is gemaakt en, indien nodig, de zaak doorverwijzen naar een andere rechtbank voor herziening.

      De informatie via evocaat.be verstrekt is geen juridisch advies over specifieke juridische problemen. Evocaat.be is niet verantwoordelijk of aansprakelijk voor enige schade die veroorzaakt wordt door gebruik van deze informatie. Voor persoonlijk juridisch advies dient u een advocaat te contacteren.

      Laatst gewijzigd
      30/01/2025
      Geschreven door
      Evocaat - Juridisch

      Achter de schermen zijn wij druk aan het werk om dit platform te optimaliseren!

      Wist u dat ons platform voortdurend in opbouw is? Zo kunnen wij u continu ondersteunen met actuele informatie!