Pesten op school in België: uw rechten en stappenplan om pesten te stoppen

Wordt u gepest op school door andere leerlingen of zelfs door een leerkracht? Of wordt u online lastiggevallen via sociale media?

Pesten kan zwaar wegen en heeft een grote invloed op hoe u zich voelt. Gelukkig hoeft u er niet alleen voor te staan. In België bestaan er duidelijke regels en instanties die u kunnen helpen.

In dit artikel leest u stap voor stap wat u kunt doen, wat de school moet doen en welke rechten u heeft.

Uw recht op een veilige schoolomgeving

U heeft volgens de wet recht op een veilige en respectvolle schoolomgeving. Dat staat vast in:

• De Belgische Grondwet: bescherming van uw waardigheid en verbod op discriminatie.
• Het Kinderrechtenverdrag: recht op bescherming tegen geweld en pesten.
• De onderwijsdecreten: scholen moeten een duidelijk pestbeleid hebben.

Dat betekent dat de school verplicht is om pesten te voorkomen en aan te pakken, zowel op school als wanneer het pesten online gebeurt en verband houdt met school.

Welke stappen kan u ondernemen?

 Stap 1  Praat erover

Het belangrijkste is dat u er niet alleen mee blijft zitten. Vertel wat er gebeurt aan iemand die u vertrouwt, zoals:

• uw ouders of voogd;
• een familielid of vriend(in);
• een andere volwassene bij wie u zich veilig voelt.

Samen kunt u beslissen om het probleem te melden op school.

 Stap 2  Meld het op school

Neem iemand van de school in vertrouwen. U kunt praten met:

• uw klastitularis;
• een leerkracht die u vertrouwt;
• een leerlingenbegeleider of de directie.

Scholen hebben de plicht om een pestbeleid te hebben en moeten uw melding serieus nemen. Zij kunnen gesprekken organiseren, bemiddelen of de pesters aanspreken.

Alleen de school kan de pestende leerling of leerkracht een officiële sanctie geven.

 Stap 3  Schakel het CLB in

Helpt het niet om het probleem te melden op school? Dan kunt u terecht bij het CLB (Centrum voor Leerlingenbegeleiding).

Het CLB kan:

• samen met u en de school een plan maken om het pesten te stoppen;
• gesprekken organiseren tussen u, uw ouders en de school;
• extra begeleiding of hulp aanbieden zodat u zich beter voelt.

Het CLB kan de school ook wijzen op haar wettelijke plicht om in te grijpen.

 Stap 4  Externe hulp en instanties

Blijft het probleem bestaan of gaat het om ernstige vormen van pesten, dan zijn er extra mogelijkheden:

• Awel: een gratis hulplijn voor kinderen en jongeren. U kunt bellen naar 102 of chatten via www.awel.be.
  
• Unia: als u gepest wordt omwille van afkomst, religie, beperking of geaardheid.
• Politie: als er sprake is van bedreigingen, fysiek geweld, stalking of cyberpesten.

Juridische stappen

In extreme gevallen kunt u ook juridische stappen ondernemen. Dit kan door een klacht in te dienen bij de politie of - samen met uw ouders - een procedure te starten bij de jeugdrechtbank.

Let op! Wacht niet te lang. Hoe sneller u hulp zoekt, hoe groter de kans dat het pesten stopt.