Het verloop van het praktijkexamen rijbewijs B in België: test en rijproef

Het praktijkexamen rijbewijs B in België bestaat uit twee onderdelen: de risicoperceptietest en de rijproef op de openbare weg.

Samen bepalen ze of u veilig, zelfstandig en verantwoordelijk kunt rijden.

In dit artikel leest u stap voor stap hoe de test verloopt, welke regels gelden en waar de examinator op let tijdens het examen.

Het verloop van het praktijkexamen rijbewijs B in België

Het praktijkexamen rijbewijs B vormt de laatste stap op weg naar uw definitieve rijbewijs.

In België bestaat dit examen uit twee verplichte onderdelen die samen uw eindresultaat bepalen:

• de GOCA-Risicoperceptietest, en
• de rijproef op de openbare weg.

U moet beide onderdelen met succes afleggen om te kunnen slagen voor het examen en het rijbewijs B te behalen.

 1.  De GOCA-Risicoperceptietest

De risicoperceptietest peilt naar uw vermogen om gevaarlijke situaties tijdig te herkennen en correct in te schatten.

In tegenstelling tot het theorie-examen, worden hier noch uw reactietijd, noch uw kennis van de wegcode beoordeeld.

De test richt zich uitsluitend op uw verkeersinzicht en waarnemingsvermogen - cruciale vaardigheden voor veilig rijgedrag.

Hoe verloopt de test?

De test bestaat uit realistische kortfilmpjes die verkeerssituaties tonen vanuit het perspectief van de bestuurder.

Op het scherm ziet u ook elementen zoals:

• de snelheidsmeter,
• de richtingaanwijzers,
• en de binnen- en buitenspiegels.

Die extra visuele informatie verplicht u om uw aandacht te verdelen, de omgeving voortdurend te scannen en risico’s in te schatten in functie van andere weggebruikers voor, achter en naast het voertuig.

U begint met twee oefenfilmpjes zodat u vertrouwd raakt met het systeem. Daarna volgt de eigenlijke test met vijf situaties.

Hoe wordt de score berekend?

Na elk filmpje verschijnt de vraag “Wat hebt u gezien?” met vier antwoordmogelijkheden.

Er kunnen meerdere juiste antwoorden zijn (minstens één en maximaal drie).

De beoordeling verloopt als volgt:

• Elk juist aangeduid antwoord levert +1 punt op.
• Elk fout aangeduid antwoord geeft –1 punt.
• Een niet-aangeduid juist antwoord levert 0 punten op.

Uw totaalscore op deze test wordt automatisch meegerekend in het eindresultaat van het praktijkexamen.

Waarom is deze test belangrijk?

De risicoperceptietest is bedoeld om te beoordelen of u gevaarlijke situaties tijdig kunt detecteren, wat essentieel is voor defensief rijgedrag.

Het is een realistische simulatie van verkeersdeelname, waarbij observatie en anticipatievermogen zwaarder wegen dan theoretische kennis.

 2.  De rijproef op de openbare weg

Na de risicoperceptietest volgt de praktische proef op de openbare weg.

Hierbij toont u dat u:

• het voertuig veilig kunt besturen,
• de verkeersregels correct toepast,
• en gepast reageert op reële verkeerssituaties.

De examinator beoordeelt niet alleen uw rijtechniek, maar ook uw verkeersinzicht, beheersing en attitude.

De Belgische wetgeving staat toe dat u gebruikmaakt van:

• parkeersensoren,
• achteruitrijcamera’s,
• of optische hulpmiddelen die de bestuurder ondersteunen.

Niet toegestaan zijn automatische parkeersystemen of andere rijtaakovernemende technologieën die de controle van het voertuig deels of volledig overnemen.

Het voertuig moet zich bovendien in goede en propere staat bevinden.

Hoe verloopt de rijproef zelf?

De rijproef op de openbare weg duurt gemiddeld ongeveer 40 minuten.

Het examen omvat drie delen:

• Voorafgaande veiligheidscontroles (controle van bijvoorbeeld verlichting, oliepeil of banden).
• Twee gelote manoeuvres in beweging, zoals parkeren, achteruitrijden of keren in beperkte ruimte.
• Zelfstandig rijden gedurende 10 à 15 minuten, op basis van aanwijzingen van een GPS en wegwijzers.

Na afloop bespreekt de examinator uw resultaat en krijgt u onmiddellijk de uitslag.

Belang en beoordeling

Beide onderdelen, de risicoperceptietest en de rijproef, vormen één geheel.

Uw resultaten worden automatisch samengevoegd om het eindresultaat van het praktijkexamen te bepalen.

Slaagt u voor beide onderdelen, dan ontvangt u een formulier “Aanvraag om een rijbewijs”, waarmee u bij uw gemeente uw definitieve rijbewijs B kunt aanvragen.

Wie niet slaagt, kan het examen opnieuw afleggen, maar niet op dezelfde dag.

Na twee mislukte pogingen is een bijkomende praktijkopleiding van minstens zes uur in een erkende rijschool verplicht.