Wat is grooming?

Jongeren leven steeds meer online. Dat opent deuren naar contact en plezier, maar brengt ook risico’s met zich mee.

Eén van de meest verraderlijke gevaren is grooming: een proces waarbij een volwassene stap voor stap het vertrouwen van een minderjarige wint om dat later te misbruiken.

Omdat grooming vaak onschuldig lijkt te beginnen, is het cruciaal om te begrijpen hoe het verloopt en welke signalen waarschuwen.

Wat is grooming?

Het woord grooming komt van het Engelse werkwoord to groom, wat letterlijk betekent: iemand voorbereiden of klaarstomen.

In de online context betekent het dat een groomer (de dader) een minderjarige manipuleert en stap voor stap klaarmaakt om seksuele handelingen te stellen of intieme beelden te delen.

Artikel 417/24 van het Strafwetboek definieert grooming als:

Het opbouwen van een vertrouwensband met een minderjarige met het oog op het plegen van seksuele handelingen of het verkrijgen van seksuele beelden.

Met andere woorden: grooming gaat niet over gewone online vriendschappen, maar over opzettelijke manipulatie met een schadelijk doel.

Hoe verloopt grooming?

Grooming is een proces waarbij een volwassene – de groomer – vaak begint met een onschuldig ogend gesprek om het vertrouwen van een minderjarige te winnen.

In het begin lijkt er weinig aan de hand: de groomer gedraagt zich als een vriend of vertrouwenspersoon.

Zodra die band is opgebouwd, volgen steeds persoonlijkere vragen, bedoeld om door te dringen in het privéleven van het slachtoffer en zo meer invloed en controle te krijgen.

Wanneer de groomer voldoende grip heeft, verschuift het gesprek naar seksuele onderwerpen. Het slachtoffer kan dan onder druk worden gezet om intieme foto’s of video’s te sturen, of om in het echt af te spreken voor seksuele handelingen.

Gedurende het hele proces probeert de groomer de communicatie strikt geheim te houden, zodat ouders of vrienden niets vermoeden.

Let op! Dit proces kan zich maandenlang in stilte afspelen. Voor ouders of omgeving lijkt er weinig aan de hand, terwijl de jongere steeds verder in de greep komt van de groomer.

Hoe herkent u grooming?

Grooming kan moeilijk te herkennen zijn omdat het vaak subtiel verloopt. Toch zijn er signalen die kunnen wijzen op gevaar:

• Uw kind heeft intens contact met iemand die u niet kent.
• Het gesprek moet geheim blijven.
• Uw kind wordt steeds vaker gevraagd om persoonlijke of intieme informatie te delen.
• Er zijn hints naar foto’s, video’s of een ontmoeting in het echt.
• Uw kind lijkt plots meer teruggetrokken of nerveus over online activiteiten.

Omdat groomers zich vaak voordoen als leeftijdsgenoten, beseffen jongeren soms pas laat dat ze in een gevaarlijke situatie zitten.

Grooming en de Belgische wet

In België wordt grooming beschouwd als een ernstig misdrijf.

Het is strafbaar voor een volwassene om contact te leggen met een minderjarige met de bedoeling seksueel misbruik te plegen of intieme beelden te verkrijgen. Daarvoor hoeft er geen fysiek contact of effectief beeldmateriaal te zijn: het opbouwen van een vertrouwensband met een seksueel doel is op zichzelf al voldoende om vervolgd te worden.

Wie zich schuldig maakt aan grooming, riskeert een gevangenisstraf van 3 tot 5 jaar.

Wat kunt u doen bij grooming?

Denkt u dat uw kind of iemand in uw omgeving slachtoffer is van grooming? Onderneem snel actie:

• Praat erover – stel vragen en zorg voor een veilige sfeer waarin uw kind zich durft te uiten.
• Verzamel bewijs – maak screenshots van berichten, profielen en contactmomenten.
• Meld de situatie – neem contact op met de politie en gespecialiseerde organisaties zoals Child Focus.

Snelle actie kan voorkomen dat de situatie verder escaleert.