Wat is beperkte detentie?

Wanneer iemand een gevangenisstraf uitzit, betekent dit niet dat elke dag volledig binnen de gevangenismuren moet worden doorgebracht.

In bepaalde, duidelijk omschreven situaties kan een veroordeelde een deel van de dag buiten de gevangenis functioneren via beperkte detentie.

Wat is beperkte detentie?

Beperkte detentie is een manier van strafuitvoering waarbij een veroordeelde voor een vooraf vastgelegde periode per dag de gevangenis mag verlaten.

Belangrijk om te weten:

• de persoon blijft officieel gedetineerd;
• de straf loopt volledig door;
• alle verplaatsingen gebeuren onder toezicht en volgens vaste afspraken.

Beperkte detentie is dus geen vrijlating, maar een strikt gecontroleerde manier om iemand opnieuw te laten deelnemen aan het dagelijkse leven.

Hoelang duurt beperkte detentie?

De tijd buiten de gevangenis bedraagt nooit meer dan zestien uur per dag.

Hoe deze uren worden ingevuld, hangt af van het programma van de veroordeelde: een werkrooster, lesuren of familiale verplichtingen.

Aan het einde van de dag moet de betrokkene steeds terugkeren naar de gevangenis op het afgesproken tijdstip. De straf wordt hierdoor niet onderbroken of verkort.

Wanneer kan beperkte detentie worden verleend?

Beperkte detentie wordt alleen toegekend wanneer de aanwezigheid van de veroordeelde buiten de gevangenis echt noodzakelijk is. 

De redenen vallen onder drie duidelijke categorieën:

• Werk of professionele activiteiten
• Opleiding of studie
• Belangrijke familiale verplichtingen

Welke voorwaarden moeten worden vervuld?

Beperkte detentie wordt alleen toegekend wanneer aan alle onderstaande voorwaarden is voldaan:

• Er mag geen ernstig vluchtrisico bestaan.
• Het risico op nieuwe strafbare feiten moet laag zijn.
• Slachtoffers mogen niet opnieuw worden geconfronteerd of gehinderd.
• De veroordeelde moet een realistisch dagprogramma kunnen voorleggen (bv. werkuren, lesrooster, zorgafspraken).
• De veroordeelde moet akkoord gaan met alle opgelegde voorwaarden, zoals vaste uren, bereikbaarheid en het vermijden van bepaalde personen of plaatsen.

Wanneer één van deze voorwaarden ontbreekt, kan beperkte detentie niet worden toegekend.

Hoe verloopt de aanvraag?

Hoewel de redenen per persoon verschillen, verloopt de aanvraagprocedure voor beperkte detentie altijd op dezelfde manier.

De veroordeelde dient een schriftelijke aanvraag in bij de gevangenis.

De gevangenisdirecteur onderzoekt het dossier en kan een gemotiveerd advies opstellen.

Het volledige dossier wordt vervolgens doorgestuurd naar de strafuitvoeringsrechter.

De rechter beoordeelt alle elementen en beslist of beperkte detentie kan worden toegekend.

De beslissing wordt daarna officieel meegedeeld aan de veroordeelde en de betrokken diensten.

Alle betrokkenen moeten de voorwaarden strikt naleven. Bij overtredingen kan beperkte detentie onmiddellijk worden stopgezet.