Wat is stiefouder- of partneradoptie?

Steeds meer gezinnen bestaan uit plusouders en stiefkinderen. Woont u samen met uw partner en zorgt u mee voor zijn of haar kind? Dan kan er een sterke band ontstaan die u ook juridisch wilt vastleggen. Dat kan via stiefouderadoptie.

In dit artikel leest u wat stiefouderadoptie is, welke voorwaarden gelden, wie toestemming moet geven en wat de gevolgen zijn.

Wat is stiefouderadoptie?

Adoptie is een juridische procedure waarbij de rechter beslist dat er een ouder-kindband ontstaat tussen twee personen. Na de uitspraak bent u officieel ouder van het kind, met alle rechten en plichten die daarbij horen.

Bij stiefouderadoptie gaat het specifiek om de adoptie van het kind van uw partner. U wordt naast uw partner ook juridisch ouder van het kind. Dat betekent onder meer dat u mede ouderlijk gezag krijgt, onderhoudsplichtig wordt en het kind een erfrechtelijke band met u krijgt.

Stiefouderadoptie kan zowel voor minderjarige als meerderjarige stiefkinderen worden aangevraagd.

De Belgische wet maakt bovendien geen onderscheid tussen hetero- en homogezinnen - partners van hetzelfde geslacht kunnen dus ook een stiefouderadoptie laten uitspreken.

Waarom kiezen voor stiefouderadoptie?

De beslissing om een stiefkind te adopteren is vaak emotioneel, maar er spelen ook juridische en praktische overwegingen mee. Veel gezinnen kiezen voor stiefouderadoptie om redenen zoals:

• Het kind heeft geen contact meer met de andere biologische ouder.
• De andere ouder is overleden.
• U wilt de emotionele band met uw stiefkind officieel laten erkennen.
• U wilt juridische zekerheid over ouderlijk gezag en erfrechten.

Een stiefouderadoptie kan zo zorgen voor meer rust, stabiliteit en duidelijkheid binnen het gezin.

Aan welke voorwaarden moet u voldoen?

De familierechtbank staat een stiefouderadoptie alleen toe wanneer deze in het belang van het kind is. U moet kunnen aantonen dat de adoptie een positieve bijdrage levert aan het leven van uw stiefkind.

Algemene voorwaarden

• U moet een geldige reden hebben die niet in strijd is met de openbare orde.
• Het voordeel van de adoptie mag geen buitensporig nadeel opleveren voor een andere ouder of betrokkene.
• Bij een minderjarig kind wordt uw geschiktheid nagegaan via een sociaal-psychologisch onderzoek.

Leeftijdsvoorwaarden

• U bent minstens 18 jaar oud.
• Het leeftijdsverschil tussen u en uw stiefkind bedraagt minstens 10 jaar.
• Uw stiefkind is minstens 2 maanden oud.

Wie moet toestemming geven?

De wet bepaalt wie akkoord moet gaan voordat de rechtbank de adoptie kan uitspreken:

• De adoptant(en): hun toestemming is vanzelfsprekend vereist.
• De geadopteerde: vanaf 12 jaar moet het kind zelf akkoord geven. Jongere kinderen kunnen gehoord worden, maar hebben geen vetorecht.
• De ouders van de geadopteerde: beide ouders moeten toestemming geven, tenzij zij onvindbaar zijn, hun ouderlijk gezag hebben verloren of de rechter hun toestemming vervangt.
• De voogd: als het kind onder voogdij staat.
• De partner van de adoptant: bij een eenpersoonsadoptie moet de gehuwde of samenwonende partner schriftelijk instemmen.
• De partner van de geadopteerde: alleen bij adoptie van een meerderjarige.

Wat zijn de gevolgen van stiefouderadoptie?

De juridische gevolgen hangen af van de gekozen adoptievorm.

Gewone adoptie

Bij een gewone adoptie krijgt de stiefouder het ouderlijk gezag, maar blijven de banden met de oorspronkelijke familie bestaan. Het kind behoudt bijvoorbeeld zijn erfrecht ten aanzien van zijn biologische familie en erft ook van de adoptant.

Volle adoptie

Bij een volle adoptie worden de banden met de oorspronkelijke familie volledig verbroken (behalve met de ouder die samen met de adoptant adopteert). Het kind krijgt dezelfde juridische positie als een biologisch kind van de adoptant, inclusief naam en erfrechten.