Wat is een schenking?

Wanneer u vermogen wilt overdragen, hoeft dat niet altijd te gebeuren via een erfenis na uw overlijden.

U kunt er ook bewust voor kiezen om al tijdens uw leven een deel van uw bezit door te geven aan uw kinderen, kleinkinderen of een andere dierbare.

Dat noemt men een schenking: een vrijwillige en kosteloze overdracht van goederen of geld, met onmiddellijke en vaak fiscaal voordelige gevolgen.

Wat is een schenking?

Een schenking is een juridisch bindende overeenkomst waarbij iemand vrijwillig een deel van zijn vermogen overdraagt aan een andere persoon, zonder daar iets voor terug te vragen.

De persoon die schenkt, wordt de schenker genoemd, en degene die ontvangt, de begiftigde.

De essentie van een schenking ligt in twee elementen: de vrijwillige verarming van de schenker en de verrijking van de begiftigde.

De verschillende vormen van schenking

In België onderscheidt men twee hoofdvormen van schenking, afhankelijk van het soort goed dat wordt overgedragen.

Het verschil ligt niet alleen in de aard van het goed, maar ook in de manier waarop de schenking juridisch wordt uitgevoerd, geregistreerd en fiscaal behandeld.

De twee categorieën zijn:

• Schenkingen van roerende goederen, zoals geld, juwelen, voertuigen, kunstwerken, aandelen of effectenportefeuilles.
• Schenkingen van onroerende goederen, zoals woningen, appartementen, bouwgronden of ander vastgoed.

Wie kan schenken?

Iedereen die handelingsbekwaam en wilsbekwaam is, kan in principe schenken.

De schenker moet volwassen zijn en de gevolgen van zijn beslissing begrijpen.

Een schenking kan nooit worden afgedwongen; ze moet altijd uit vrije wil gebeuren.

Minderjarigen of beschermde personen kunnen slechts schenken met gerechtelijke toestemming of onder toezicht van een bewindvoerder.

Aan welke voorwaarden moet een schenking voldoen?

Een schenking is enkel geldig als aan de volgende voorwaarden is voldaan:

• Vrije wil van de schenker: de schenking moet uit vrije wil gebeuren, zonder dwang of druk van buitenaf.
• Aanvaarding door de begiftigde: de persoon die de schenking ontvangt, moet ze uitdrukkelijk of stilzwijgend aanvaarden.
• Onherroepelijkheid: eenmaal uitgevoerd kan een schenking niet worden herroepen, behalve in uitzonderlijke gevallen zoals ondankbaarheid of het niet naleven van opgelegde voorwaarden.
• Bekwaamheid van partijen: zowel de schenker als de begiftigde moeten handelingsbekwaam en wilsbekwaam zijn.
• Vormvereisten: bepaalde schenkingen (zoals onroerende goederen of schenkingen met voorwaarden) moeten via een notariële akte gebeuren.

Betaalt u belastingen op een schenking?

In de meeste gevallen is er schenkbelasting verschuldigd.

Het tarief hangt af van drie elementen:

• de waarde van de schenking;
• de graad van verwantschap tussen schenker en begiftigde;
• en het type goed (roerend of onroerend).

De tarieven in Vlaanderen zijn aanzienlijk lager dan de erfbelasting.

Wie zijn vermogen dus tijdig schenkt, kan de fiscale druk aanzienlijk verlagen.

Bovendien kan u schenkingen spreiden in de tijd, wat extra voordeel oplevert binnen een doordachte successieplanning.